""Mövzuya ön soz kimi ; Keçmiş SSRİ Dövləti tərkibində olan,Azərbaycan SSR vaxtlarında , Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti ,(DQMV),07 iyul 1923-cü ildə Azərbaycan SSR ərazisində yaradılıb və 26 noyabır 1991-ci ildə Azərbaycan Ali Sovetinin qərarı ilə bu subyekt ləğ edilib.

Keçmiş DQMV-nin ərazisi 4.400.kv.km.olub. DQ ətrafı torpaqların ərazisi : Ağdam R.-- 1.094.kv.km., Qubadlı R.-- 802 kv.km., Cəbrayıl R.-- 1.050 kv.km., Zəngilan R. -- 707 kv.km.., Kəlbəcər R. -- 3.050.kv.km., Laçın R.-- 1.883 kv.km., Fizulu R. -- 1.386.kv.km., .Ümumilikdə DQ  Ətrafı işğal altında olan torpaqların sahəsi = 9.972.kv.km. təşkil edir. QD və DQ ətrafı işğal altında olan ərazilərin sahəsi isə =14.437.kv.km.bərabərdir.Tanınmamış DQ qondarma respublikası isə məlumat verir ki, 11.500.kv.km.ərazimizi, erməni hərbi hissələrinin və öz bandit dəstələrinin köməkliyi ilə işğal altında saxlayırlar.....Şəxsən mən belə bir qənatə gəlmişəm ki, Azərbaycan Dövlətinin Tarix yazarları sanki adi riyazi hesabın nə olduğundan, "+", "×" , "--" , "÷" bu kimi riyazi işarələrindən,sadə hesabatdan xəbərsizdirlər,,,,,,Beləki ermənistanın 20 % Azərbaycan torpaqlarını işğal etməsi məsələsinə diqqətlə nəzər yetirsək görərik ki,sadə riyazi hesabı aparmaq , böyük bir tarixi sübuta ehtiyacı olan məsələyə çevrilib. Azərbaycan Dövlət məmurlarının bir ağızdan səsləndirdikləri,  ""ermənistan 20 % torpaqlarımızı işğal edib və BİZİM QANLI DÜŞMƏNİMİZDİR!"" şüarınındakı 20% necə hesablanıbsa baş açılmır. Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ və DQ ətrafı ərazilərini işğal edən ermənistanın DQ "rəhbərləri"nin statistikasına əsasən bu ərazilərimizin sahəsi 11.5 min kv.km.-dir. və bu  ümumi ərazilərimizin 7.53% deməkdir.Ancaq Azərbaycanın ümumi 86.600 kv km.sahəsinin  20% dedikdə isə  ərazimizin 17.22 kv.km.-ni təşkil edir. Yox əgər 20 % deyərkən nəzərdə 28 may 1918-ci ildən işğalda olan, indiki ermənistan adlanan ,Əzəli Azərbaycan Torpaqlarımızı da hesablayırlarsa, onda ermənistan deyilən torpaqlarımızın sahəsi 29.75 min kv.km-dir ki, 86.6+ 29.74=116.34 min kv.km. ümumi ərazimizin 11.5+29,75= 41.25 min kv.km. işğaldadırsa bu isə 28, 2 % edir. Onda belə cavab alınır :  Deməli 8.2 min kv.km.əlavə torpaqlarımızı "əl altdan" işğala verməyə hazırlaşırlar?! və ya artıq işğaldadır xalqın xəbəri yoxdur?!  Ancaq sadə riyazi hesabsızda reyallıq odur ki, Osmaniyyə imperiyası,(indi Türküyə adlanır), Persiya imperiyası ,(hazırda İran İslam Respublikası adlanır),Azərbaycan torpaqlarının bir hissəsini ÖZ İŞĞALI ALTINdan Rusiya imperiyasının işğalına verəndə, hər ÜÇ "dost-düşmən" qonşunun yaratdıqları "ermənistancıq" dövlətinin işğalı altında ümumilikdə Dağlıq Qarabağ və DQ ətrafı ərazilərimiz və ermənistanın işğalında olan torpaqlarımızın bu günə sahəsi -- 41.250 kv.km. bərabərdir.Bu rəqəm "Qardaş" qonşularımızın "qapazladıqları" torpaqlarımızla müqayisədə dəfələrlə azdır və yaxın dörd  "dost-düşmən"dövlətlərin sırasında yalnız üçüncü yerdədir. ......erməni işğalını işıqlandırdıqdan sonra keçək ""DİN QARDAŞLARIMIZ!"" şüarları ilə 360 min kv.km. -dən artıq əzəli Azərbaycan torpaqlarımızı işğal altında saxlayan İran Dövlətindəki torpaqlarımızın araşdırılmasına : Əvvəla onu qeyd edim ki, demək olar ki, yaxın keşmişə  300-400 il əvvələ kimi İran Dövlətinin bu günkü ərazilərinin demək olar ki,85-90 %-ndə daima , müxtəlif adlarda Azərbaycan dövlətləri olmuşlar.İİR rəsmi statiskasının məlumatlarına əsasən, İranın sərhədləri çərçivəsində yalnız 100.88 min kv.km. Azərbaycan torpaqları vardır. İranda isə 15-20 milyon Azərbaycan Millətinfən olan insanlar yaşayır. Qeyri Rəsmi məlumatlara əsasən isə 30-50 milyon Azərbaycanlının yaşadığı 360 min kv.km. çox ərazilərimiz işğaldadır.Rəsmi məlumatlarda cənim ÜÇ Ostən, (Ostən yəni "ərazi ,yer" mənasın verir. İran ərazisi Ostənə 1950-ci ildə bölünüb və hal-hazırda 31 dənədir.  ), Azərbaycan torpaqlar var.Bunlar : 1.Qərbi Azərbaycan ostəni: Ərazisi -- 37.44 min kv.km., 2.Şərqi Azərbaycan ostəni : Ərazisi -- 45.65 min kv.km.,3.Aərdəbil ostəni : Ərazisi -- 17.8 min kv.km., Bu ÜÇ Ostən əraziləri cəmi 100.88 min kv.km. ərazi İranda Azərbaycan torpaqları kimi göstərilir. Həqiqətdə isə Əzəli torpaqlarımız hesab edilən ərazilərə 1.Zencan ostəni : Ərazisi -- 21.77 min kv.km.,2.Gilan ostəni : Ərazisi -- 14.04 min kv.km., 3.Qəzvin ostəni : Ərazisi -- 15.55 min kv.km., 4.Kürdüstan ostəni : Ərazisi -- 29.14 min kv.km., 5.Həmədan ostəni : Ərazisi -- 19.37 min kv.km., 6.Kərmənşah ostəni : Ərazisi -- 25.0 min kv.km., 7.Alborz və Tehran ostənləri: Ərazisi -- 18.7 min kv.km.,8.Mərkəzi ostəni : Ərazisi --  29.13 min kv.km., 9.İlam ostəni : Ərazidi -- 20.13 min kv.km., 10.Lurestan ostəni : Ərazisi -- 28.29 min kv.km.,11.Qum ostəni : Ərazidi -- 11.53.min kv.km., 12.Mazandaran ostəni : Ərazisi -- 23.7 min kv.km.13.İsfahan ostənin ərazisinin Şimali-Qərb hissələri -- 6.77 min kv km. Beləliklə bu günkü İran Dövlətininin məlum sərhədləri çərçivəsində,16 ostənin ərazisinə bölünmüş Azərbaycan millətinin 6027 Qədim mililik tarixi ərzində daima məskunlaşdıqları torpaqlarımız ki, ümumi hesabda 364 min kv. km. əraziyə bərabərdir. Bəli heç bir yerdə bu məsələ qaldırılmır,müzakirə edilmir və ya millətimizin yaddaşına "yazılmır'' ,sanki unutdurulmağına çalışılır.....Azərbaycan torpaqlarında daima qanlı qırğınlar törədən, erməniləri Livan və Yunanıstan ərazilərindən Dəməşq ətrafından qova-qova, mərhələlərlə ələ keçidikləri və indi də  işğalda saxladıqları bizim torpaqlarımıza köçürənlərin ən "qəhrəmanı" olan osmaniyuə millətinin və imperiyasının (indiki Türküyə) sərhədləri çərçivədinə olan Əzəli Azərbaycan torpaqlarımızı araşdıraq: Ardahan -- İğdir-- Van -- Həkkəri ərazilərimizdən başlayaraq, Həkkəri-- Şırnak-- Muş-- Ərzurum -- Artvin arası torpaqlarımız -- 118.9 min kv.km.Əzəli Azərbaycan torpaqlarımızı ""BİR MİLLƏT İKİ DÖVLƏT!"" şüarlı qonşumuz Türküyə bu günə qədər işğalda saxlamaqla yanaşı bu ərazilərdə yaşayan Azərbaycanlıları həm ana dilli məktəblərə,həm ana dilinin özünə həsrət qoymuşdur.Hətda sadaladığım ərazilərdə əhalinin etnik mənsubiyyəti 1900-cü il məlumatında 7 milyon azərbaycanı göstərilirdisə 2015-ci il  məlumatında Türküyə üzrə cəmi 800 min nəfər göstərilir. Bu isə o deməkdir ki, göstərilən bizim torpaqlarımızı tam özəlləşdirmək üçün əhalinin pisxologiyasını və genofonunu ZORLA Türkləşdirirlər. Bir sözlə "bir millət iki dövlət!" şüarını ,Azərbaycan Dövlətinimizin ərazisindən fərqli olaraq , işğal altında olan torpaqlarımızda "bir millət və bir dövlət!" şüarı əsaslı aparırlar!.....İndi isə ""BÖYÜK QARDAŞIMIZ!"" şüarı ilə təriflər yağdırdığımız Rus xalqının və Rus imperiyasının sərhədləri çərçivəsində  işğalda olan torpaqlarımıza nəzər salaq : Orta Dağıstan ,Qala qapı DƏRBƏND və Şərqi Tabirstan(Tabasaran) torpaqlarımız. Ümumi sahəsi 7,6 min kv.km. Bu ərazilərimiz 1722-ci ildə Səfəvilər dövlətində baş verən çətinliklərdən istifadə edən Osmanlı və Rusiya imperiyalarının Səfəvilər dövlətinin Araz çayının şimal ərazilərini mənimsəməlk planlarının nəticəsində Pyotur l vaxtında 12 sentyabır 1723-cü ildə ""Peterburq sülh müqaviləsi" əsasında   işğala düşüb...Yeri gəlmişkən onu qeyd edim ki, Tabirstanın adı  VIII əsirdə Çala (indiki Dərbənd şəhərinin adı olub) ərazisində yaşayan əslən Ərdəbil torpaqlarından köçüb gəlmiş Azərbaycan(AZƏRİ) millətinə "qohun" olan Tabasarlar qəbləsinin adı ilə adlanması daha həqiqətə uyğundur. Hətda bəzi məmbəələr Qədim Albaniya ərazisində yaşayan 26 qəblədən birinin tavasparlar olması ilə də əsaslandıtırlar......Özüm qəsdən Rusiya Federadiyası(əvvəllər SSRİ Dövləti tərkibində RFSRİ adlanırdı),sərhədləri çərçivəsində işğal altda olan torpaqlarımızın araşdırılmasını ən sona saxladım ki, doğurdan da sözün əsil mənasında Azərbaycan milləti və xalqı ,insafla desək özünün bu günkü elmi,tərəqqisi,insanlarımızın mədəni və maddi səviyəsinin yüksəkliyi səviyyəsinə görə İran və Türküyə tərkibində qalan Azərbaycanlılarımızdan 50-100 il öndədir. Çünkü həm dilimizin , həm mədəniyyətimizin qorunub saxlanılmasında yalnız ŞİMALİ AZƏRBAYCANda,Rusiyanın tərkibində olan AZƏRİAN MƏMLƏKƏTİnin kiçik bir parçasında mümbüt şərayit olmuşdur. Sözün əsil mənasında ""BÖYÜK QARDAŞIMIZ!"" şüarı Azərbaycan,(AZƏRİ),millətinə və Azərbaycan xalqına ""DİN QARDAŞLIARIMIZ!"" və ""BİR MİLLƏT İKİ DÖVLƏT!""şüarından daha böyük köməklik edib.....AZƏRİAN MƏMLƏKƏTİnin Hər bir parçalanmış torpaqlarına və bu torpaqlarda yaşayan Azərbaycanlıların ,beyinlərinə hopdurulmuş ""QARDAŞLAR!!!"" Şüarlarının sonu fəlakətlə nətilənəcəyi labüd olan  ışğalından Azad olmağı arzu edirəm! YAŞASIN MÜSTƏQİL AZƏRBAYCAN DÖVLƏTİMİZ!""(İBO)