1990-cı illərin əvvəllərində Azərbaycanın demokratik transformasiya yolunda qarşılaşdığı ən
əsas problem AXC-Müsavat hakimiyyətinin legitim olmaması və ölkədəki vəziyyətin xaotik olması idi. 
Ümumilikdə, total böhran cəmiyyətin və dövlətin modernləşməsinə əngəl törədirdi. Belə bir vaxtda
ölkədə həqiqi demokratik ənənələrin bərpasına və vahid milli ideyaya ehtiyac var idi. Bu mənada,
Ümumilli Liderin yenidən ölkə rəhbərliyinə qayıdışı, 1993-cü ilin iyununda prezident səlahiyyətlərini
icra etməyə başlaması həm ölkədə demokratik ənənələrin bərpası, həm də ideoloji baxımdan xalqın bir
bayraq altında birləşməsi demək idi.
Heydər Əliyevin nadir dövlətçilik qabiliyyəti onda idi ki, o ideoloji müştərəklikdən müstəqil,
demokratik Azərbaycanın quruculuğunda məharətlə istifadə etmişdi. Məhz Heydər Əliyevin
Azərbaycançılıq ideologiyası ictimai inkişafın varisliyini qoruyub saxladı.
Ölkənin yeni konstitusiyası qəbul edildi, yeni dövlət ideologiyası həm də iqtisadi inkişafı
sürətləndirdi. Özündə sosial və liberal elementləri birləşdirən dövlət ideologiyası azad bazarın
yaranması, milli iqtisadiyyatın inkişafı üçün zəmin yaratdı. Yəni, güclü dövlət və vahid ideologiya
olmasa idi, cəmiyyət anarxiyanın hökmü altında əzilməyə məhkum idi.
Aydın idi ki, Azərbaycançılıq ideologiyası transformasiya dövrünü yaşayan cəmiyyətə çox yaxşı
uyğun idi. Bu da qısa zamanda öz nəticəsini verdi. Tez bir zamanda cəmiyyət bərpa olundu, güclü bir
cəmiyyətə çevrildi.
Əziz Mikayılov,
Sabirabad Rayon Mərkəzi Xəstəxanasında həkim-anestezioloq